Przeniesienie siedziby polskiej spółki do innego państwa

Polski system prawny nie przewiduje procedury dotyczącej przekształcenia transgranicznego spółki. Oznacza to, że w praktyce nie można przenieść siedziby polskiej spółki handlowej za granicę. Przykładowo nie jest możliwe doprowadzenie do sytuacji, w której polska spółka z o.o. zmienia swoją siedzibę na Paryż lub Berlin.

Co, jeśli spółka spróbuje przenieść się za granicę?

Zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych podjęcie przez wspólników spółki z o.o. uchwały w sprawie przeniesienia siedziby za granicę skutkuje rozwiązaniem spółki. Podobne konsekwencje niesie za sobą podjęcie analogicznej uchwały przez walne zgromadzenie spółki akcyjnej. Oznacza to, że nawet jeżeli doprowadzimy do założenia nowej spółki zagranicznej, do której trafić ma dotychczasowy majątek polskiej spółki, to i tak należy tę polską spółkę formalnie zlikwidować.

Planowana zmiana prawa

W wielu zagranicznych systemach prawnych opisane przekształcenie jest jednak dopuszczalne. Prowadzi to do sytuacji, w której polska spółka faktycznie przenosi swoją działalność do innego kraju, ale pojawiają się problemy z jej wykreśleniem z KRS. Aby unormować powyższą sytuację, planowana jest nowelizacja przepisów Kodeksu spółek handlowych. Polegać będzie ona na tym, że ustawodawca wprost dopuści transgraniczne przekształcenie spółek kapitałowych i spółki komandytowo-akcyjnej.

Spółka kapitałowa oraz spółka komandytowo-akcyjna będą mogły zostać przekształcone w spółkę zagraniczną. Przykładowo polska spółka z o.o. będzie mogła przekształcić się w jej niemiecki lub włoski odpowiednik. Takie przekształcenie skutkować będzie przeniesieniem siedziby statutowej z Polski do innego państwa. W konsekwencji polska spółka będzie kontynuowała swoją działalność w innym kraju, jednakże w innej formie prawnej, zgodnej z prawem kraju, do którego przeniesiono siedzibę. Jednocześnie majątek spółki polskiej trafi do spółki zagranicznej.

Jak dojdzie do przekształcenia transgranicznego?

Zasady przekształcenia określone będą w dokumencie określanym mianem planu przekształcenia transgranicznego. W tym planie wskazana będzie forma prawna, firma i siedziba statutowa spółki (po przekształceniu). Do planu załączony będzie projekt umowy spółki zgodnie z prawem właściwym dla spółki przekształconej. Ustawodawca przewiduje również stosowne procedury zmierzające do zabezpieczenia interesów wierzycieli i pracowników spółki, która ma zostać poddana przekształceniu transgranicznemu. Plan przekształcenia transgranicznego będzie dodatkowo poddany badaniu przez biegłego w zakresie poprawności i rzetelności. Wspólnik, który nie zaakceptuje przekształcenia, będzie mógł żądać odkupu jego udziałów albo akcji w spółce przekształcanej. Cena odkupu powinna odpowiadać wartości godziwej udziałów albo akcji.

Żeby dokonać przekształcenia, zarząd spółki będzie musiał wystąpić do sądu rejestrowego o wydanie zaświadczenia o zgodności przekształcenia transgranicznego z prawem polskim wraz z wnioskiem do właściwego organu podatkowego o wydanie opinii zgodnie z przepisami ordynacji podatkowej. Sąd rejestrowy wyda stosowne zaświadczenie, chyba że stwierdzi, iż przekształcenie transgraniczne służy popełnieniu nadużycia, naruszenia lub obejścia prawa. Następnie zarząd spółki przekształconej zgłosi przekształcenie transgraniczne do sądu rejestrowego właściwego według siedziby spółki przekształconej w celu wpisania do zagranicznego rejestru handlowego.

Kiedy zmiana wejdzie w życie?

Wejście w życie zmian w Kodeksie spółek handlowych planowane jest na 31 stycznia 2023 r. Wcześniej jednak nowelizacja musi zostać przyjęta przez Sejm i Senat.

Z projektem zmian zapoznać się można na stronie Rządowego Centrum Legislacji pod adresem WWW:

https://legislacja.gov.pl/projekt/12362751/katalog/12901057#12901057.