Tło dla nowego budżetu Zjednoczonego Królestwa (pierwszego od kilkunastu lat pod rządami Partii Pracy) stanowią istotne reformy podatkowe. W ich wyniku rząd ma – obciążając dochody zamożnych podatników – pozyskać środki na poprawę standardu życia Brytyjczyków przez rozwój publicznej infrastruktury oraz… obniżenie cen piwa i cydru.

Początek nowej epoki? Powrót Labour Party

Rok 2024 można uznać za przełomowy dla Wielkiej Brytanii. Sprawująca władzę przez ostatnich 14 lat Partia Konserwatywna przegrała wybory parlamentarne. Kilkunastoletnie rządy torysów naznaczone były wydarzeniami, które zakłóciły stabilny rozwój gospodarki Zjednoczonego Królestwa. Brexit, pandemia COVID-19 oraz – w mniejszym stopniu – bieżące przekształcenia układu geopolitycznego wpłynęły bez wątpienia na formułowaną przez brytyjskich wyborców ocenę obozu władzy. Stanowisko elektoratu znalazło swój wyraz także – co rzadkie w trzystuletniej tradycji dwupartyjnego systemu politycznego – w uzyskaniu licznych miejsc w Izbie Gmin przez partie trzecie.

Podatki w Wielkiej Brytanii – 2025

Zmianie tej towarzyszą także istotne reformy brytyjskiego prawa podatkowego, które w pewnym zakresie stanowią kontynuację projektów realizowanych przez konserwatystów, w pozostałym zaś – są inicjatywami nowego rządu Partii Pracy, ukierunkowanymi na wzmocnienie sektora publicznego bez uszczerbku dla poziomu życia tzw. klasy pracującej i pozycji drobnych przedsiębiorców. Profil wspominanych reform pozwala sądzić, że będą one mocniej odczuwane przez osoby zamożne, czerpiące znaczną część przychodu z zysków kapitałowych lub inwestycji w nieruchomości.

Silne relacje gospodarcze Polski i Wielkiej Brytanii przejawiają się między innymi na poziomie powiązań gospodarczych osób fizycznych – dotyczy to zarówno właścicieli przedsiębiorstw uczestniczących w brytyjskim obrocie prawnym, jak i pracowników (Wielka Brytania pozostaje mimo Brexitu popularnym kierunkiem emigracji zarobkowej). W tym kontekście warto zatem i nad Wisłą bardziej szczegółowo przyjrzeć się ostatnim zmianom w brytyjskim prawie podatkowym.

Podatek od zysków kapitałowych (capital gains tax, CGT)

Z dniem 30 października 2024 r. zwiększone zostały stawki podatku od zysków kapitałowych. Niższa stawka tego podatku wzrosła radykalnie, bo z 10 do 18%, a wyższa – z 20 do 24%. Skutkiem tej zmiany będzie wyrównanie stawek podatku od zysków kapitałowych i podatku od zysków z tytułu sprzedaży nieruchomości mieszkalnych (niższa 18%, wyższa – 24%). Niższa stawka będzie miała zastosowanie w granicach stosownego progu podatkowego (unused tax rate band).

Likwidacja reżimu „non-dom” (non-UK domiciled tax status)

O ile w zakresie podatku od zysków kapitałowych mamy do czynienia jedynie z korektą stawek, o tyle bardziej gruntownej reformie poddana zostaje konstrukcja opodatkowania osób fizycznych w związku z dochodami osiąganymi przez nie poza terytorium Wielkiej Brytanii. Dotychczasowy system oparty był na zasadzie domicylu i zakładał, że w przypadku osób o statusie „non-dom” opodatkowaniu w Wielkiej Brytanii podlegają tylko dochody w niej osiągnięte. Reformy Labour Party (będące w istocie realizacją postulatów poprzedniego gabinetu) polegają na likwidacji statusu „non-dom” („tax remittance basis of taxation”) i zastąpieniu go nowym reżimem, opartym na kryterium rezydencji. Oznacza to, że brytyjskim reżimem podatkowym zostaną objęte także zagraniczne dochody osób, które obecnie mają status „non-dom” – tak samo jak dochody pozostałych osób zamieszkałych w Wielkiej Brytanii.

Pragnąc jednak, aby likwidacja statusu non-dom nie zniechęcała osób o wysokich kwalifikacjach do podjęcia pracy w Zjednoczonym Królestwie, prawodawca brytyjski zdecydował się na przyznanie ulg niektórym kategoriom osób przybywających do Wielkiej Brytanii. W szczególności dotyczy to osób, które nie były brytyjskimi rezydentami podatkowymi w żadnym z 10 lat poprzedzających zamieszkanie w Zjednoczonym Królestwie – ich zagraniczne dochody będą całkowicie zwolnione z opodatkowania przez 4 pierwsze lata od uzyskania brytyjskiej rezydencji. Przewidziano ponadto trzyletni okres przejściowy (temporary repatriation facility), co ma pozwolić osobom korzystającym obecnie ze statusu „non-dom” na korzystniejsze podatkowo przeniesienie majątku do Wielkiej Brytanii. Likwidacja statusu „non-dom” nastąpi 6 kwietnia 2025 r.

Stamp Duty Land Tax (SDLT) – opodatkowanie zakupu kolejnych nieruchomości, redukcja kwoty wolnej

Kolejnym elementem reform brytyjskiego prawa podatkowego, który może dotyczyć zamożniejszych podatników, jest zmiana stawek Stamp Duty Land Tax – daniny odpowiadającej (w zakresie nabycia nieruchomości w Anglii i Irlandii Północnej) polskiemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Już 1 kwietnia 2025 r. do 125 000 funtów obniżona zostanie kwota zwolniona z tego podatku (obecnie wynosi ona 250 000 funtów), co oznacza powrót do stanu prawnego sprzed roku 2022. Ze zwiększeniem zobowiązań podatkowych powinni też liczyć się podatnicy planujący nabycie kolejnej nieruchomości. Nabycie takiej nieruchomości obciążone jest dodatkowym podatkiem, którego wysokość 31 października 2024 r. wzrosła z 3 do 5%. Dodajmy, że brytyjskie prawo podatkowe przewiduje możliwość wnioskowania o zwrot Stamp Duty Land Tax od zakupu kolejnej nieruchomości, jeżeli – ze względu na wyjątkowe okoliczności – sprzedaż poprzedniej nieruchomości nastąpiła już po nabyciu nowej, nie później jednak niż w terminie 36 miesięcy od daty tego nabycia.

Brytyjski budżet, tanie piwo i sprawa polska

Przyjęte w jesiennym budżecie rozwiązania rząd Partii Pracy uzasadnia wolą poprawy standardu życia osób utrzymujących się z własnej pracy (working people) oraz drobnych przedsiębiorców. O tym, jak dosłownie traktowany jest ten cel, świadczą zawarte w oficjalnym komunikacie na stronach gov.uk zapowiedzi obniżenia akcyzy od pinty piwa lub cydru o jednego pensa, aby chronić „working people living standards”. Jednocześnie rząd Zjednoczonego Królestwa spodziewa się, że wpływy budżetowe uzyskane w wyniku reform podatkowych pozwolą na realizację szeroko zakrojonego programu inwestycji publicznych – remontów szkół, szpitali i autostrad (hasło: Rebuild Britain). To z kolei otwiera interesujące perspektywy przed polskimi eksporterami, zwłaszcza z sektora materiałów budowlanych i prefabrykatów.

Dostosowana do potrzeb biznesu analiza podatków międzynarodowych pozostaje tym obszarem, w którym niezbędne jest wsparcie doświadczonego eksperta. Specjaliści zespołu private client kancelarii GWW świadczą usługi z zakresu prawa podatkowego i prywatnego przedsiębiorcom działającym we wszystkich sektorach rynku, w szczególności zaś – polskim firmom rodzinnym.