Jedną z ważniejszych decyzji, które podejmują przedsiębiorcy u progu kolejnego roku, jest wybór formy opodatkowania (najczęściej – w terminie do 20 lutego). Choć oświadczenie o zmianie sposobu opodatkowania składa się zwykle przez aktualizację danych w CEIDG, nowsze orzecznictwo NSA dopuszcza także jego złożenie poprzez wskazanie wybranej formy opodatkowania w tytule przelewu.

Wybór formy opodatkowania w 2025 roku – kiedy upływa termin?

Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o PIT podatnicy mogą wybrać formę opodatkowania (zasady ogólne, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych) przez złożenie oświadczenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w następujących terminach:

• do dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w roku podatkowym;
• jeśli pierwszy przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej został osiągnięty w grudniu, wyboru formy opodatkowania należy dokonać do końca roku podatkowego.

Oznacza to, że dla większości przedsiębiorców termin na złożenie takiego oświadczenia w roku 2025 upływa 20 lutego.

Jak należy zgłosić zmianę formy opodatkowania? CEIDG-1

Oświadczenie o zmianie formy opodatkowania zgłasza się z wykorzystaniem formularza CEIDG-1. Oświadczenie takie polega w istocie na aktualizacji danych firmy w Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej.

Choć od strony czysto praktycznej złożenie takiego oświadczenia (za pośrednictwem rządowej witryny biznes.gov.pl) nie powinno nastręczać jakichkolwiek problemów, to okazuje się, że i w takich przypadkach sprawa potrafi angażować Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Niedawna interpretacja indywidualna (0113-KDIPT2-1.4011.658.2024.2.HJ z 17 grudnia 2024 roku) dotyczyła podatnika rozliczającego się z fiskusem według zasad ogólnych. Przedsiębiorca dokonał zmiany wpisu w CEIDG w roku 2018 podczas osobistej wizyty w urzędzie gminy, wybierając opodatkowanie według skali podatkowej (wcześniej rozliczał się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych). W roku 2024 podatnik ten otrzymał jednak z urzędu skarbowego pismo, w którym organ podatkowy stwierdził, że podatnik podlega nadal opodatkowaniu ryczałtem. W przekonaniu podatnika sytuacja ta wynikała z niewpisania przez urzędnika odpowiednich zmian do systemu informatycznego.

Argumentacja ta nie przekonała jednak Dyrektora KIS. Dla zmiany formy opodatkowania konieczne jest złożenie oświadczenia w stosownym terminie – wobec niezaznaczenia pól urzędowego formularza oświadczenie takie oświadczenie nie zostało skutecznie złożone.

Zmiana formy opodatkowania także w tytule przelewu – wyrok NSA

W kontekście dochowania terminu, w jakim powinno być złożone oświadczenie o zmianie formy opodatkowania, warto odnotować pewne uelastycznienie podejścia orzecznictwa do sposobu złożenia takiego oświadczenia. Szczególne znaczenie ma tu wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 lutego 2024 roku, sygn. akt II FSK 710/21.

W związku z przejęciem od żony udziałów w spółce podatnik zdecydował o wyborze podatku liniowego. Uznawszy, że składanie odrębnej deklaracji nie jest niezbędne do skuteczności oświadczenia o zmianie formy opodatkowania, w tytule przelewu zaczął stosować oznaczenie „zaliczki na podatek PIT-36L”. Bieżące rozliczenia nie były kwestionowane przez organ podatkowy.

Podatnik ten zwrócił się jednak do Dyrektora KIS z wnioskiem o interpretację indywidualną, zmierzając do ustalenia, czy wskazanie wybranej formy opodatkowania w tytule przelewu jest wystarczające dla skuteczności oświadczenia wymaganego przepisami ustawy o PIT. Zarówno organ interpretacyjny, jak i WSA w Szczecinie nie podzieliły stanowiska podatnika. Ich zdaniem wskazanie formy opodatkowania w tytule przelewu nie czyni zadość wymogom dla oświadczenia o wyborze sposobu opodatkowania. Podanie tytułu przelewu nie stanowi bowiem „oświadczenia na piśmie” – wyjątek, jakim jest dopuszczalność jego złożenia przez aktualizację wpisu w CEIDG, został wprost dopuszczony przez ustawę o PIT (art. 9a ust. 2c).

Tak formalistyczne podejście nie przekonało jednak Naczelnego Sadu Administracyjnego. Zdaniem sądu do oceny skuteczności oświadczenia o wyborze sposobu opodatkowania należy zastosować przepisy Kodeksu cywilnego o oświadczeniach woli. Oznacza to, że „w rozpoznawanej sprawie Skarżący złożył w tytule przelewu oświadczenie woli, zgodnie z którym jego wpłatę należy zarachować na podatek liniowy. Interpretacja jego oświadczenia woli nie pozostawia wątpliwości, że dokonał wyboru formy opodatkowania w postaci 19% podatku liniowego. W innym przypadku nie deklarowałby i nie wpłacałby przecież zaliczek na PIT 36L”. Ze wskazania w tytule przelewu jednoznacznie wynika, kto złożył oświadczenie, a „sporządzenie oświadczenia przy użyciu znaków alfabetu w celu utrwalenia wypowiedzi” (sic!) przesądza o zachowaniu pisemnej formy oświadczenia.

Wybór sposobu opodatkowania – kluczowe dochowanie terminu

Jak wskazaliśmy, nowsze orzecznictwo łagodzi rygoryzm co do formy złożenia oświadczenia o zmianie formy opodatkowania. W jego świetle dopuszcza się także złożenie oświadczenia w sposób inny niż najczęściej stosowany – aktualizację wpisu w CEIDG (ze względów praktycznych metodę taką należałoby jednak uznać za najlepszą). Kluczowe pozostaje jednak dochowanie terminu, który – przy założeniu, że pierwszy przychód przedsiębiorca osiągnie już w styczniu – upływa 20 lutego.

Wybór optymalnej formy opodatkowania nie pozostaje bez wpływu na optymalizację gospodarczej efektywności każdego przedsiębiorstwa. Z tego względu przed podjęciem decyzji o wyborze sposobu opodatkowania warto zasięgnąć porady doświadczonego doradcy.

Więcej o wsparciu kancelarii GWW – nie tylko w zakresie podatków – przeczytają Państwo na naszej stronie internetowej: www.gww.pl.