Biuro w kamperze lub pod żaglami: „workation” a podatki

W ramach realizacji koncepcji „Work-life balance” praktyka workation (pracowakacji) może wiązać się z pewnymi wydatkami, których związek z prowadzoną działalnością gospodarczą może okazać się nieoczywisty dla fiskusa. O czym warto więc pamiętać, planując taką organizację zawodowej aktywności?

Workation – pomysł na „work-life balance”

Nowoczesne środowisko   pracy umożliwia efektywne i płynne łączenie pracy zawodowej z aktywnym wypoczynkiem. Jedną z coraz popularniejszych form takiej organizacji czasu stanowi tzw. workation. Polega ona na wykonywaniu przynajmniej niektórych obowiązków zawodowych w trakcie wyjazdu wakacyjnego, co pozwala na skorzystanie z chwil zasłużonego relaksu w odmiennym niż na co dzień otoczeniu przy zachowaniu ciągłości biznesowej w firmie. Nie może zatem zaskakiwać, że workation zyskała popularność wśród właścicieli przedsiębiorstw i freelancerów.

Wyjazdy łączą się jednak z wydatkami. Podobnie jak w przypadku wszelkich innych wydatków ponoszonych przez przedsiębiorcę, pojawia się pytanie o możliwość ich zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu. Co więcej, pobyt na tego rodzaju wyjeździe za granicą skłania do postawienia pytań dotyczących podatkowych skutków workation poza granicami Polski.

U progu sezonu urlopowego warto zatem przyjrzeć się podatkowym skutkom zdalnej pracy (aktywności gospodarczej) podczas krajowego lub zagranicznego wypoczynku.

Biuro w kamperze: adaptacja samochodu (częściowo) w kosztach uzyskania przychodu

Specyficzną cechą pracy zdalnej na wakacjach, która może mieć wpływ na kwalifikację prawną określonych wydatków z nią związanych do kosztów uzyskania przychodu, jest przenikanie się sfer życia zawodowego i prywatnego. Choć zagadnienie to może stanowić przedmiot kontrowersji między podatnikami a fiskusem, nowsze interpretacje indywidualne wyrażają podejście w pewnym stopniu korzystne dla biznesu.

Jednym z ostatnich przykładów stanowi w tym zakresie interpretacja Dyrektora KIS (0112-KDIL2-2.4011.181.2025.3.WS). Dotyczy ona przedsiębiorcy z branży IT, który – w celu świadczenia usług zdalnie z tzw. biura mobilnego – planował przekształcenie samochodu dostawczego w kamper (pojazd specjalny kempingowy), zapewniający komfortowe warunki pracy i odpoczynku podczas podróży. Podatnik zmierzał do ustalenia, czy wydatki poniesione na zakup i remont takiego samochodu będą mogły być uznane za koszty uzyskania przychodu.

W świetle stanowiska Dyrektor KIS poddany remontowi samochód będzie spełniał definicję samochodu osobowego na gruncie ustawy o PIT. Podatnik może zatem zaliczyć wydatki jako koszty uzyskania przychodu na zasadach dotyczących klasycznych samochodów osobowych. Podatnika obowiązują zatem: limit 150 tys. zł dla odpisów amortyzacyjnych oraz wymóg wyłączenia 25% wydatków z kosztów uzyskania przychodu. Zdaniem fiskusa nie ma przy tym znaczenia rejestracja samochodu – po zakończeniu prac adaptacyjnych – jako samochodu specjalnego kempingowego. Warto przy tym podkreślić, że dla Dyrektora KIS dopuszczenie wykorzystania samochodu dla celów prywatnych nie przekreśla możliwości uznania wydatków na zakup i adaptacje samochodu jak kosztu uzyskania przychodu.

Biuro pod żaglami: podatkowe skutki luksusu

Wypoczynek na jachcie kojarzy się – nie bez podstaw – z formą wypoczynku bardziej luksusową niż podróż w przyczepie kempingowej. Z biznesowego punktu widzenia otwiera to możliwości wykorzystania jachtu w sposób wykraczający poza rolę „biura mobilnego” – np. jako miejsce spotkań z klientami, integracji pracowników czy środek budowania wizerunku firmy.

Być może to właśnie ten luksusowy charakter wydatku, jakim jest jacht, przesądził o zróżnicowanym podejściu fiskusa do podatkowych konsekwencji nabycia i eksploatacji takiego aktywa. Korzystna dla podatników interpretacja została wydana na tle stanu faktycznego obejmującego wykorzystanie jachtu dla organizacji wewnętrznych i zewnętrznych eventów firmowych (0111-KDIB3-1.4012.242.2022.2.ABU). Fiskus zgodził się w niej ze stanowiskiem podatniczki (z branży doradczej) planującej nabycie jachtu, na którym miałyby odbywać się wydarzenia adresowane do pracowników firmy oraz odpłatne eventy dla jej klientów; jacht mógłby być także czarterowany pewnym grupom podmiotów: może ona dokonać odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT za zakup jachtu. Zdaniem Dyrektora KIS przesądza o tym istnienie związku tego wydatku z działalnością gospodarczą spółki-podatniczki.

W ostatnim czasie pojawiła się (częściowo) korzystna dla podatników interpretacja indywidualna dotycząca możliwości traktowania przez spółkę wydatków związanych z nabyciem i eksploatacją jachtu (0111-KDIB1-1.4010.146.2025.2.MF, z dnia 6 czerwca 2025 r.) jako kosztów uzyskania przychodu. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej za prawidłowe uznał w niej stanowisko podatnika, który dowodził, że koszty wykorzystywania jachtu takie jak ubezpieczenie, naprawy, opłaty portowe) można uznać za koszty uzyskania przychodów, a sam jacht można zaliczyć do środków trwałych. Spółka planowała jednak wykorzystać jacht nie jako mobilne biuro, a mobilną reklamę oraz przestrzeń wynajmowaną osobom trzecim. I to właśnie plan odpłatnego udostępniania jachtu, a nie jego funkcje reklamowe, przesądził o pozytywnym stanowisku fiskusa. Jak bowiem czytamy w uzasadnieniu, fakt iż, jacht miałby umieszczone duże logo Spółki i dużą nazwę Spółki (oznaczenie znajdowałoby się na głównym żaglu) oraz na burcie jachtu znajdowałby się adres strony internetowej Spółki oraz logo i nazwa Spółki – nie jest wystarczającą przesłanką przesądzającą, że jacht ten jest wykorzystywany na potrzeby zw. z działalnością gospodarczą.

W świetle orzecznictwa sądów administracyjnych mniej optymistycznie rysuje się natomiast sytuacja podatników, którzy chcieliby wykorzystać jacht jako biuro mobilne. W tym kontekście należy wskazać wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (I FSK 410/18). Spółka z sektora produkcji aparatury przemysłowej planowała wynajęcie jachtu mającego służyć jako biuro mobilne, miejsce spotkań z klientami oraz baza noclegowa i szkoleniowa. Utrzymywała, że z tytułu faktur otrzymanych w związku z korzystaniem z jachtu uzyska prawo do odliczenia podatku naliczonego. Ani organu podatkowego, ani sądów administracyjnych nie przekonały jednak argumenty podnoszone przez firmę, takie jak opatrzenie jachtu jej dużym logotypem „w widocznym miejscu kadłuba” czy uniknięcie wydatków na usługi hotelowe (jacht miał zawijać do portów nad Morzem Śródziemnym). Zdaniem NSA przemawia za tym brak bezpośredniego związku między korzystaniem z jachtu a działalnością gospodarczą spółki. Jak czytamy w uzasadnieniu: Należy zatem po pierwsze stwierdzić, że okolicznością powszechnie znaną (notoryjną) jest, że jacht jest jednostką pływającą przeznaczoną najczęściej do celów rekreacyjnych lub turystycznych. Ponadto do celów sportowych i wychowania (szkolenia) morskiego. Ze swej zatem istoty celem korzystania z jachtu nie jest wykonywanie na nim czynności biurowych. Oczywiście mogą one być na nim realizowane, lecz uwzględniając charakter tej jednostki pływającej, niewątpliwie czynności takie mają charakter uboczny, w stosunku do celu, któremu z istoty służy korzystanie z jachtu, niemającego charakteru gospodarczego.

Zróżnicowanie orzecznictwa (dosyć ograniczonego) wskazuje na konieczność wieloaspektowego przemyślenia kontekstu i celu, dla którego przedsiębiorca planuje stworzyć „biuro pod żaglami”.

Praca zdalna za granicą, rezydencja podatkowa i ZUS

Pobyt za granicą – zwłaszcza połączony z pracą zdalną – każe przeanalizować skutki określonej aktywności zarobkowej na tle międzynarodowych stosunków podatkowych. Co do zasady, wyjazdy wakacyjno-biznesowe są na tyle krótkie, że nie spowodują zmian w rezydencji podatkowej danej osoby. Więcej na temat rezydencji podatkowej piszemy w tekstach blogowych: https://lexplorers.pl/rezydencja-podatkowa-kryteria/ i https://lexplorers.pl/rezydencja-podatkowa-w-holandii-organ-nadinterpretacyjny-w-dzialaniu/).

Potencjalne skutki pracy zdalnej za granicą dla ubezpieczeń społecznych omówiliśmy z kolei w odrębnym cyklu: https://lexplorers.pl/praca-zdalna-za-granica-a-zus/

Workation i podatki: na co uważać?

Perspektywa połączenia typowo wakacyjnych form aktywności z zapewnieniem operacyjnej ciągłości biznesu może zachęcać do zastosowania rozwiązań takich jak biuro pod żaglami czy biuro w kamperze. Aby jednak uniknąć potencjalnego ryzyka podatkowego, należy bardzo starannie uzasadnić związek takich wydatków poniesionych na niezbędne wyposażenie i usługi z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Eksperci kancelarii GWW służą wsparciem w zakresie identyfikacji ryzyka prawnego i podatkowego w biznesie. Więcej na temat naszych usług: gww.pl