Rejestr Działalności na rzecz Spółek lub Trustów – obowiązki związane z AML

W wyniku nowelizacji Ustawy z 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (ang. Anti-Money Laundering, AML) od 31 października 2021 roku w polskim systemie prawnym funkcjonuje Rejestr Działalności na rzecz Spółek lub Trustów. Podmioty świadczące usługi kwalifikujące się jako usługi na rzecz spółek lub trustów zostały objęte obowiązkiem uzyskania wpisu do rejestru.

Kogo dotyczy obowiązek wpisu do rejestru?

Obowiązek wpisu do rejestru spoczywa na przedsiębiorcach, którzy świadczą usługi polegające na:

• tworzeniu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;
• pełnieniu funkcji członka zarządu lub umożliwianiu innej osobie pełnienia tej funkcji lub podobnej funkcji w osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;
• zapewnianiu siedziby, adresu prowadzenia działalności lub adresu korespondencyjnego oraz innych pokrewnych usług osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;
• działaniu lub umożliwieniu innej osobie działania jako powiernik trustu, który powstał w drodze czynności prawnej;
• działaniu lub umożliwieniu innej osobie działania jako osoba wykonująca prawa z akcji lub udziałów na rzecz podmiotu innego niż spółka notowana na rynku regulowanym podlegającym wymogom dotyczącym ujawniania informacji zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub podlegająca równoważnym standardom międzynarodowym.

W praktyce na szczególną uwagę muszą zwrócić uwagę przedsiębiorcy udostępniający (np. na podstawie umowy najmu) nieruchomość osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości jako na adres siedziby lub jako adres, pod którym podmioty te będą prowadziły działalność lub posiadały adres korespondencyjny. Taka działalność kwalifikuje się jako działalność rodząca obowiązek uzyskania wpisu do rejestru.

W jakim terminie należy uzyskać wpis do rejestru?

Przedsiębiorcy, którzy planują rozpoczęcie działalności objętej wymogiem uzyskania wpisu od 31 października 2021 roku lub później, powinni uzyskać wpis do rejestru przed rozpoczęciem faktycznego prowadzenia tego rodzaju działalności. Natomiast przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność na rzecz spółek lub trustów przed 31 października 2021 roku, mieli czas na dokonanie wpisu do 30 kwietnia 2022 roku.

Jak dokonać wpisu?

Wpisu do rejestru dokonuje się na podstawie wniosku wniesionego w formie elektronicznej za pośrednictwem platformy ePUAP do Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach.

Zgłoszenie do rejestru musi zawierać:

• imię i nazwisko albo nazwę (firmę);
• numer w rejestrze przedsiębiorców w KRS, o ile taki numer został nadany, oraz NIP;
• wskazanie usług świadczonych na rzecz spółek lub trustów;
• kwalifikowany podpis elektroniczny, podpis zaufany albo podpis osobisty składającego wniosek.

We wniosku będzie zamieszczane oświadczenie o świadomości odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych oświadczeń.

Dodatkowe wymogi nałożone na podmioty świadczące usługi na rzecz spółek lub trustów

Ustawa wprowadza wymóg, aby wspólnicy, członkowie zarządu, osoby kierujące w podmiocie działalnością na rzecz spółek lub trustów i beneficjenci rzeczywiści podmiotu świadczącego usługi na rzecz spółek lub trustów nie byli prawomocnie skazani za umyślne przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, przeciwko wiarygodności dokumentów, przeciwko mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym, przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, przestępstwo finansowania przestępstwa o charakterze terrorystycznym, przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej lub umyślne przestępstwo skarbowe.

Ponadto ww. osoby muszą posiadać wiedzę lub doświadczenie związane z działalnością na rzecz spółek lub trustów, co uznaje się za spełnione w przypadku:

• ukończenia szkolenia lub kursu obejmujących prawne lub praktyczne zagadnienia związane z działalnością na rzecz spółek lub trustów;
• wykonywania, przez okres co najmniej roku, czynności związanych z działalnością na rzecz spółek lub trustów – potwierdzonych odpowiednimi dokumentami.

… jakie kary za brak wpisu?

Przedsiębiorca prowadzący działalność na rzecz spółek lub trustów, który wykonuje tę działalność bez uzyskania wpisu do rejestru, podlega karze pieniężnej do wysokości 100 000 PLN.