Pełnomocnictwo do składania deklaracji na podatek od nieruchomości w formie elektronicznej

Jakim pełnomocnictwem powinien legitymować się pełnomocnik przy na składaniu deklaracji elektronicznej na podatek od nieruchomości?

Pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji oraz zawiadomienie o odwołaniu tego pełnomocnictwa składa się organowi podatkowemu właściwemu w sprawach podatku, którego dana deklaracja dotyczy (art. 80a § 2 ordynacji podatkowej). Natomiast pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji, którą składa się przez środki komunikacji elektronicznej, oraz zawiadomienie o odwołaniu tego pełnomocnictwa podatnik, płatnik lub inkasent składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu w sprawach ewidencji podatników i płatników (80a § 2a ordynacji podatkowej).

Wzory pełnomocnictw

Wzory tych pełnomocnictw określa rozporządzenie Ministra Finansów z 29 grudnia 2015 r. w sprawie wzorów pełnomocnictw do podpisywania deklaracji oraz wzorów zawiadomień o zmianie lub odwołaniu tych pełnomocnictw (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 562).

Należy przy tym zauważyć, że ani wzór pełnomocnictwa UPL-1, ani przepisy nie przewidują składania gminnym organom podatkowym pełnomocnictw do składania deklaracji elektronicznych. Składa się je bowiem tylko naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu w sprawach ewidencji podatników i płatników lub Szefowi KAS (art. 80a § 2a i § 2c ordynacji podatkowej).

Problematyka ta nie została również uwzględniona w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z 18 czerwca 2019 r. w sprawie sposobu przesyłania informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz deklaracji na podatek od nieruchomości za pomocą środków komunikacji elektronicznej (Dz.U. z 2019 r. poz. 1185).

Instytucja pełnomocnictwa

Warto w tym miejscu naświetlić regulacje prawne dotyczące pełnomocnictw w ogólności.

Przepisy ordynacji podatkowej rozróżniają oraz definiują kilka rodzajów pełnomocnictw, jednak nie określają bliżej samej istoty pełnomocnictwa. Wynika ona z przepisów prawa cywilnego, do których ustawodawca odwołuje się w art. 138o ordynacji podatkowej. Pełnomocnictwo jest formą przedstawicielstwa (art. 95 § 1 i art. 96 KC). W doktrynie prawa cywilnego przyjmuje się, że przedstawicielstwo, w tym również pełnomocnictwo, opiera się na teorii reprezentacji, która zakłada, że w razie dokonania czynności prawnej przez przedstawiciela, przedstawiciel składa własne oświadczenie woli – to on dokonuje czynności prawnej, tyle tylko że czyni to w imieniu i ze skutkiem bezpośrednim dla reprezentowanego. Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela (pełnomocnika) w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

Przeważa pogląd, że udzielnie pełnomocnictwa jest czynnością jednostronną. Wskazuje się jednak na potrzebę odróżnienia udzielenia pełnomocnictwa od ustanowienia pełnomocnictwa. Udzielenie pełnomocnictwa polega na złożeniu jednostronnego oświadczenia woli przez mocodawcę, natomiast ustanowienie pełnomocnictwa – dwustronnego oświadczenia woli. Do ustanowienia dochodzi więc dopiero wtedy, gdy oświadczenie o udzieleniu pełnomocnictwa dotrze do wymienionej w nim osoby i zostanie przez nią przyjęte. Zwrócił na to uwagę NSA w wyroku z 28 lutego 2018 r. (I GSK 4/18, LEX nr 2464925), stwierdzając, że: [s]am fakt udzielenia przez stronę pełnomocnictwa nie wystarcza do uznania, że jest ona reprezentowana w konkretnym postępowaniu przez pełnomocnika. Okoliczność ta musi być ujawniona wobec organu przez złożenie udzielonego pełnomocnictwa czy też stosownego oświadczenia strony na piśmie do akt danej sprawy, bądź ustnie do protokołu. Dopiero od tego momentu aktualizują się związane z tym faktem procesowe obowiązki i uprawnienia organu, strony oraz jej pełnomocnika.

Pełnomocnictwo szczególne upoważnia do działania we wskazanej sprawie podatkowej lub innej wskazanej sprawie należącej do właściwości organu podatkowego. Pełnomocnictwo szczególne może być udzielone na piśmie, w formie dokumentu elektronicznego lub zgłoszone ustnie do protokołu.

W myśl art. 138c § 1 ordynacji podatkowej pełnomocnictwo wskazuje:

• dane identyfikujące mocodawcę, w tym jego identyfikator podatkowy;
• dane identyfikujące pełnomocnika, w tym jego identyfikator podatkowy, a w przypadku nierezydenta – numer i serię paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość lub inny numer identyfikacyjny, o ile nie posiada identyfikatora podatkowego, adres tego pełnomocnika do doręczeń w kraju, a w przypadku adwokata, radcy prawnego lub doradcy podatkowego – także jego adres elektroniczny.

Ustanowienie pełnomocnictwa

Zgodnie z art. 138i § 2 ordynacji podatkowej ustanowienie, zmiana zakresu, odwołanie lub wypowiedzenie pełnomocnictwa szczególnego wywiera skutek od dnia zawiadomienia organu podatkowego. Odnosząc powyższe regulacje do poruszanej problematyki, wskazujemy, że:

• Ustawodawca na gruncie ordynacji podatkowej odróżnia kilka rodzajów pełnomocnictw.
• Kiedy mowa o pełnomocnictwach do podpisywania deklaracji, wyraźne jest rozróżnienie w zakresie adresatów, tj. w przypadku pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji w formie papierowej składa się je organowi podatkowemu właściwemu w sprawach podatku, którego dana deklaracja dotyczy, zaś elektronicznej – naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu w sprawach ewidencji podatników i płatników.
• Udzielenie pełnomocnictwa w formie UPL-1 uprawnia do podpisywania wszystkich deklaracji elektronicznych, chyba że ujawniona została inna wola mocodawcy.
• Ustawa nie wyłącza (nie zakazuje) podpisywania deklaracji elektronicznych przez pełnomocnika (tego faktu nie może zmienić treść czy sposób redakcji UPL-1).

W naszej ocenie UPL-1 stanowi upoważnienie do podpisywania deklaracji elektronicznych, bowiem w tym przypadku kluczowa jest wola mocodawcy. Choć UPL-1 składa się do naczelnika Urzędu Skarbowego, co wynika z art. 80a § 2a ordynacji podatkowej, to nie wyklucza to możliwości przedłożenia go (ujawnienia pełnomocnictwa – o czym było wyżej) w formie uwierzytelnionej kopii UPL-1 do organu gminy. Oczywiste jest również, że w tym przypadku przepisy powinny być doprecyzowane przez zawarcie regulacji analogicznej jak w art. 80a § 2 ordynacji podatkowej oraz zmianie UPL-1.

.

 .

Niniejszy artykuł jest częścią poradnika Praktyczne aspekty składania deklaracji na podatek od nieruchomości autorstwa naszych ekspertów podatkowych Sebastiana Gumieli i Adrianny Młynarczyk. Cały poradnik można pobrać bezpłatnie ze strony WWW:

<https://in.taxinsight.pl/podatek_od_nieruchomosci_poradnik>.